काठमाडौं । यस वर्षको गर्मीयाममा चीनमा ब्लकबस्टर फिल्मको रिलिज शैली अरूबेला भन्दा फरक देखियो । यी फिल्मलाई नेत्रहीन र दृष्टिविहीन दर्शकहरूले पनि महसुस गर्न सके ।
चिनियाँ हलले त्यस्ता दर्शकलाई अडियो विवरण समेत उपलब्ध गराएका थिए ।कसरी चिनियाँ फिल्म उद्योगले सबैखाले दर्शकको लागि पहुँच स्थापित गरेका छन् भन्ने संकेत हो यो । एउटा अलग साउण्ड-ट्रयाक जुन फिल्म चलेसँगै बज्छ । यस्तो खाले अडियो शैलीलाई चीनमा ‘बाधारहित फिल्म’ भनेर पनि चिनिन्छ । दृष्टिविहीन दर्शकका लागि फिल्म बुझ्ने र जान्ने यो गतिलो उपाय हो ।
यस्तो सेवालाई त्यस्ता मानिसले हेडफोन र ह्यान्डसेटबाट सुन्न सक्छन् । यसले दृष्टिविहीन व्यक्तिलाई दृश्यलाई राम्रोसँग कल्पना गर्न र गैरमौखिक संकेत बुझ्न मद्दत गर्छ, जसले उनीहरुको फिल्म हेर्ने आनन्द समृद्ध बन्छ ।चीनमा अनुमानित एक करोड १७ लाख दृष्टिविहीन छन् । अहिलेसम्म चिनियाँ सिनेमा हलमा अडियो विवरण उपलब्ध थिएनन् ।
आमरुपमा धेरैजसो फिल्म स्टुडियोमा या त दृष्टिविहीन व्यक्तिको आवश्यकताको बारेमा चेतनाको कमी थियो वा अडियो विवरणको ट्रयाक सिर्जना गर्नेतर्फ लगानी गर्न इच्छुक थिएनन् । यस्ता ‘बाधारहित फिल्म’ केही आधुनिक हलमा मात्र सीमित थिए ।यो परिवर्तनको थालनी भएसँगै गर्मीयाममा रिलिज भएका ठूला फिल्मले दर्शकलाई अडियो सुविधा दिन थाले । लोकप्रिय कमिक श्रृंखलामा आधारित काल्पनिक एक्सन ब्लकबस्टर फिल्म ‘द ट्राभलर’का निर्माताले बेइजिङ, सांघाई, निङ्बो, सुझाउ, चोङ्किङ लगायत चीनका ७४ हलमा ‘बाधारहित फिल्म’को अडियो संस्करण उपलब्ध गराएका थिए ।
त्यसैगरी, डार्क कमेडी फिल्म ‘सक्सेसर’ले समेत बाधारहित संस्करण रिलिज गर्यो । जुलाईमा प्रिमियर हुनुअघि नै यो फिल्मले २.२ बिलियन युआन (३०० मिलियन डलर) कमाएको थियो ।यद्यपि, यो सुविधा चीनमा अझै अपेक्षाकृतरुपमा नयाँ छ । अडियो विवरणले सरकार, कन्टेन्ट निर्माता र स्ट्रिमिङ प्लाटफर्मबाट बढ्दो ध्यान प्राप्त गरिरहेको छ । चीनको १४ औं पञ्चवर्षीय योजनाले अपाङ्गता भएका व्यक्तिका लागि बाधारहित फिल्मसहित ‘बाधामुक्त’को सेवाको उपलब्धतालाई फराकिलो बनाउने लक्ष्य राखेको छ ।
टिन्सेन्ट भिडियो र योउकु लगायतका स्ट्रिमिङ प्लाटफर्मले सयौं लोकप्रिय फिल्म र टिभी श्रृंखलाको अडियो विवरण उपलब्ध गराउने ‘बाधारहित च्यानल’ सुरु गर्ने योजनाको घोषणा गरेका छन् । दृष्टिविहीन र दृष्टिविहीन फिल्मका प्रशंसकले यस्तो परिवर्तनलाई स्वागत गरेका छन् ।